بازاریاب فروشگاه مجازی فروشگاه اینترنتی|آموزش بازاریاب فروشگاه مجازی|استراتژی بازاریابی مجازی|فروش آنلاین|آموزش تجارت کسب وکار اینترنتی|سئو|
با ما همراه باشید با سری مقالات تجارت الکترونیکی
بسیاری از اقتصاددانان و متخصصان بر این عقیده‌اند که انقلابی مشابه انقلاب صنعتی به وقوع پیوسته که جهان را وارد عرصه اطلاعات ساخته و بسیاری از جنبه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حیات بشر را دستخوش تحولی عظیم نموده است. رشد روزافزون فن آوری بخصوص فن آوری اطلاعات(IT)در جهان، موانع و مشکلات زمانی و مکانی مربوط به امور تجاری را کاهش داده است و دسترسی عمومی مردم به اینترنت باعث شده امکان تجارت و کسب و کار از طریق اینترنت و یا به عبارتی تجارت الکترونیکی و کسب و کار الکترونیکی از جایگاه ویژه‌ای در کشورهای توسعه یافته برخوردار شود.
در سالهای اخیر کشورهای توسعه یافته با کنار گذاشتن تدریجی تجارت سنتی مبتنی بر کاغذ و مبادله فیزیکی اسناد، به شیوه تجارت الکترونیکی روی آورده‌اند.
روش تجارت الکترونیکی معروف به تجارت بدون کاغذ، صرفه‌جویی در زمان، هزینه‌ها و نیروی انسانی را به دنبال داشته و شاخص‌های بهره‌وری را افزایش داده ، اما این شیوه هنوز در کشور ما جایگاه خود را به دست نیاورده است .در این مقاله ضمن ارائه تعریفی از مفهوم تجارت الکترونیکی، مزایای استفاده از آن در تجارت جهانی و فرآیند کاربرد آن در معاملات تجاری و بازرگانی توضیح داده خواهد شد و علل عدم گسترش این پدیده در کشورمان و راهکارهای توسعه و پیشرفت در این زمینه ارائه خواهد شد.
تعریف:
با توجه به جوان بودن رشته فن آوری اطلاعات و علی‌الخصوص تجارت الکترونیک هنوز تعریف دقیق و جامعی برای آن مشخص نشده است و در حال حاضر هر کس از دیدگاه خود به مساله روی آورده و تلاش می‌کند تا از قافله عقب نماند. ابتدا با برخی مفاهیم و تعاریف از دیدگاه پروفسور توربان آشنا می‌شویم:«تجارت الکترونیک عبارت است از خرید و فروش کالا، خدمات و اطلاعات از طریق شبکه‌های ارتباطی.»
این تعریف از چهار دیدگاه قابل بررسی است:
۱-از دید ارتباطات:تجارت الکترونیک یعنی رساندن کالا، خدمات و یا پرداخت پول از طریق شبکه‌های کامپیوتری و یا هر وسیله الکترونیکی دیگر .
۲-از دید فرآیند تجارت:تجارت الکترونیک یعنی کاربرد فن آوری در اتوماسیون داد و ستد در تجارت .
۳- از دید خدمات:تجارت الکترونیک وسیله‌ای است که آرمان‌های مشتریان و شرکت‌ها را جهت رسیدن به کیفیت بهتر، سرعت بیشتر و خدمات بهتر و با هزینه کمتر برآورده می‌کند.
۴- از دیدOnline:تجارت الکترونیک یعنی قابلیت خرید، فروش و داد و ستد محصولات و اطلاعات از طریق اینترنت و یا هر شبکهOnlineدیگر .
برخی از مردم تجارت را به معنی داد و ستد بین شرکتهای تجاری می‌دانند. وقتی از این معنی استفاده شود دامنه تجارت الکترونیک بسیار محدود می‌شود، بنابراین اغلب از واژه کسب و کار الکترونیکی به جای آن استفاده می‌کنند که این تعریف تمام فعالیت‌های تجاری شامل خرید و فروش، ارائه خدمات پس از فروش، ارتباط‌های تجاری بین شرکت‌ها و … را در برمی‌گیرد. تجارت الکترونیکی(Electronic commerce)به مفهوم انجام معاملات و انتقال اطلاعات تجاری بدون تبادل کاغذ و بطور مستقیم به کمک رایانه‌ها و از طریق خطوط مخابراتی می‌باشد. برای یکسان‌سازی و هماهنگی این ارتباطات رایانه‌ای در سطح جهانی استانداردهایی تدوین گردیده که به عنوان زبان مشترک در امر تجارت به کار گرفته شده است و به استاندارد ادیفاکت شهرت دارد. ( استاندارد ادیفاکت در سال ۱۹۸۷ بوسیله سازمان ملل متحد اعلام شده و برای کاربرد در تجارت الکترونیکی ترویج و توصیه گردیده اند و شامل یکسری قواعد و دستورالعمل‌هایی هستند که به موجب آن می‌توان اطلاعات یک سند تجاری را توسط نرم‌افزار مترجم به پیامهای الکترونیکی دیفاکت تبدیل نمود و این پیام‌هانیز از طریق شبکه مخابرات بین‌المللی به رایانه گیرنده منتقل می‌شود.)
اجزای اصلی تجارت الکترونیکی عبارتند از:
الف) پیامهای استاندارد
ب) نرم‌افزار مبادله الکترونیکی داده‌ها
ج) ارتباطات شبکه یا شبکه ارتباطات
تاریخچه تجارت الکترونیک:
ارتباطات الکترونیکی بین موسسات تجاری چیز تازه‌ای نیست، بلکه سالها به شکل تبادل الکترونیکی اطلاعات (EDI) که توسط شبکه‌های ارزش افزوده (VAN) پشتیبانی می‌شوند و از طریق خطوط تلفن اختصاصی عمل می‌کنند، وجود داشته است. واژهEDIغالباً به منظور جابجایی الکترونیکی اسناد تجاری مرسوم (فاکتور و …) استفاده می‌شود. در واقع منظور ازEDIتجارت بدون کاغذ می‌باشد. تعریفی که برایEDIارائه شده است چنین است: «انتقال اطلاعات تجاری سازماندهی شده توسط استانداردهای اطلاع‌رسانی مورد توافق از یک سیستم کامپیوتری به دیگری از طریق تجهیزات الکترونیکی.»
ارائه توضیح مختصری درباره این تعریف به درک موضوع کمک قابل توجهی خواهدکرد. منظور از «اطلاعات تجاری سازمان داده شده» استفاده از روشی دقیق، قابل فهم و مورد قبول برای جمع‌آوری اطلاعات است. این قبیل اطلاعات شامل: کد کالا، قیمت پایه، محل توزیع کالا و سایر مواردی می‌باشد که یک سفارش خرید یا یک صورت حساب را تشکیل می‌دهد. صورت حساب‌های دو شرکت مختلف، معمولا با هم تفاوت دارد. ممکن است جای قرار گرفتن اسم مشتری یا آدرس او تفاوت داشته باشد و یا تاریخ به شکل‌های مختلف نوشته شود. عبارت «استانداردهای اطلاع‌رسانی مورد توافق» بیان می‌کند که اختلاف‌های بین صورت‌حساب‌ها با تعیین یک روش مورد توافق و ثابت برای ارائه اطلاعات به حداقل خواهد رسید.
تاکنون تلاش‌های گسترده‌ای برای تدوین این استانداردها در سطح بین‌المللی انجام شده است. عبارت «از یک سیستم کامپیوتری به دیگری» بیانگر این است که دو سیستم می‌توانند در دو سازمان مجزا و یا در یک سازمان قرار داشته باشند. در واقع ازEDIبرای ارتباطات درون سازمانی نیز استفاده می‌شود. عبارت «از طریق تجهیزات الکترونی» نیز بیان می‌کند که هیچ‌گونه مداخله انسانی در این مبادله وجود ندارد. تا سالهاEDIتنها شکل قابل تصور از تجارت الکترونیک بود اما رشد و گسترش شبکه جهانی اینترنت و ابداع وب به کلی مفاهیمی را که در این زمینه وجود داشت ، متحول کرد. با بوجود آمدن تبادل الکترونیکی داده‌ها، حوزه استفاده تجارت الکترونیک از شرکتهای بزرگ و موسسه‌های مالی به کارخانه‌ها، خرده فروش‌ها، شرکتهای خدماتی و حتی تا رزرو بلیت در آژانس‌ها گسترش یافت.
به کارگیری پروتکل‌ها و زیر ساخت‌ها:
تجارت الکترونیکی در ۱۹۷۰ باEFTگسترش یافت. علاوه بر استفاده ازEDI، سه شکل عمده دیگر تجارت الکترونیکی نیز وجود دارد:
۱- استفاده از اینترنت و صفحات وب ،
۲- بهره‌گیریاز اینترنت‌ها (شبکه‌هایی که در داخل شرکت‌ها استفاده می‌شوند و از پروتکلIPاستفاده می‌کنند.) که باعث سر و سامان بخشیدن به فعالیت‌های داخلی شرکت‌ها می‌گردد.
۳-گسترش اکسترانت شرکت‌ها به منظور همکاری با شرکای تجاری (شبکه‌های موجود بین شرکت‌هایی که طرف تجاری هم هستند و برای تبادل اطلاعات از پروتکل یکسانی استفاده می‌کنند.) . چنین شبکه‌هایی ممکن است بسیار عظیم باشند مثلا اکسترانت هیتاچی شامل بیش از ۲۱۰۰ شرکت است و نیز اینترانت شرکت فورد، ۱۲۰۰۰۰ ایستگاه کاری را به هم متصل می‌کند.
مدلهای تجارت الکترونیک:
اگر برای داد و ستد از طریق اینترنت سه طرف کلی: دولت، کسب و کار و مصرف‌کننده را قائل شویم، ماتریس زیر تمام مدلهای قابل تصور تجارت الکترونیک را شامل می‌شود. از میان ۹ مدل نشان داده شده در این جدول تنها مدلهایB2BوB2Cمعرف تجارت الکترونیک می‌باشند.
Consumer
Business
Government
G2C
G2B
G2G
Governmentدولت
B2C
B2B
B2G
Businessتجارت
C2C
C2B
C2G
Consumerمصرف‌کننده
B2B: تمام افراد طرف قرارداد و استفاده‌کنندگان از این تجارت الکترونیک، شرکت‌ها و یا سازمان‌ها هستند.
B2C: شامل فروش محصولات از شرکت‌ها و ارائه‌کنندگان خدمات به خریدارهای شخصی می‌شود.
C2B:افرادی که می‌خواهند خدمات و تولیدات خود را از طریق اینترنت به شرکت‌ها و سازمان‌ها بفروشند این قسمت را بوجود می‌آورند.
C2C:در این مدل یک شخص محصولش را به شخص دیگری می‌فروشد.
امروزه با گسترش فناوری‌های بی‌سیم نوع خاصی از تجارت الکترونیک براساس استفاده از این فناوری‌ها توسعه یافته که به آن تجارت الکترونیک سیار می‌گویند.
در مقاله بعدی به ادامه این مطلب میپردازیم
منبع:پارسینه
با تشکر از اطلاعات که قرار دادید
خواهش میکنم.